Felç(İnme) Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Beynin bir kısmına giden kan akışında azalma ya da kan akışının belli kısımlarda kesintiye uğraması, beyin hücrelerinin oksijen ve besin miktarında azalmasına ya da kesintilere neden olur. Bu durum, beyin hücrelerinin kısa sürede ölmeye başlamasına yol açar. Beyin hücrelerindeki ölümler sonrasında, hasar alan bölgelerin yönettiği vücut fonksiyonlarında kalıcı veya geçici kayıplar oluşur.
Felç (inme)’in diğer nedenleri arasında tümör, enfeksiyon, kafa-baş travmaları ve trafik kazaları bulunmaktadır.
İnmenin bazı türleri vardır.
Bunlar ise;
–İskemik İnme; beyne kan taşıyan damarların tıkanması ya da pıhtı atması sonucunda oluşur ve inme vakalarının %80 ini iskemik inme vakaları oluşturmaktadır.
–Hemorajik inme; beyne kan taşıyan zayıflamış kan damarlarının yırtılması veya çatlaması sonucunda oluşur. Başlıca sebebi yüksek tansiyondur. Tansiyonda çok ani yükselme ve çok ani düşmeler damar yapılarına zarar verip esnekliklerini bozmaktadır.
–Geçici İskemik Atak; beyne kan taşıyan damar yüzeyini tıkamayacak şekilde yapışan pıhtılar sonucunda görülür. Nispeten diğer inme türlerini göre daha hafiftir. Fakat GİS daha ciddi ve tehlikeli bir inmenin habercisi de olabilir. Bu nedenle ciddiye alınması gereken ve iyileşme sürecinin dikkatle takip edilmesi gereken bir rahatsızlıktır.
Felç(İnme) Sonrası Fizyoterapi Süreci Nedir?
Felç sonrası bireylerin beyninde etkilenen bölgeye göre oturma ve oturma dengesi, ayakta durma, yürüme, kaba-gross el hareketlerinde bozulma, ince motor fonksiyonlarda bozulma, konuşma bozuklukları ya da konuşamama, yutma problemleri gibi pek çok sorun ve fonksiyon kaybı yaşayabilirler.
Felç sonrası fizyoterapi sürecinde ise bu kaybedilen fonksiyonlar geri kazanılmaya çalışılır.
Felç sonrası süreçte en önemli noktalardan birisi hastanın genel hastalık durumları, ruhani ve fiziki kapasitesi yeterli olduğu sürece düzenli olarak tedavi alabilmesidir.
Felç sonrası akut dönemde aile eğitimi de etkinliğinin arttırılmasında çok önemlidir.
Aile eğitiminin önemli olmasının sebepleri ise akut(yeni) geçirilmiş felçlerden sonra hastalara uzun seans süreleri yerine danışan kapasitesini aşmadan kısa sürelerde sık sık egzersiz yapma ve yaptırma gerekliliğidir.
Bir diğer önemli nedeni ise aktif hareket kazanımı başlamayan hastalar da yatak içi yatış ve duruş pozisyonlarının önemidir. Akut dönem felçli bireylerde yakınlarınada bu eğitimleri vermekteyiz.
Felç(inme) sonrası fizyoterapi uzun ve çok emek isteyen bir dönemdir. Bu süreçte bireyler, yakınları , fizyoterapistleri iyileşme sürecine odaklanmalı ve motivasyonları yüksek olmalıdır.
Felç(İnme) Sonrası Fizyoterapi Süreci Neyi Amaçlar?
Felç sonrası dönemde fizyoterapi süreci üçe ayrılmalıdır. Bunlar kısa vadeli, orta vadeli ve uzun vadeli hedeflerdir.
Örneğin; hiç hareket bulunmayan akut dönem bir hastada;
Kısa vadeli hedefler de kas hareketlerinin başlaması, kas tonusunda(sertliğinde) artış, destekli oturabilme, birkaç dakika destekli ayakta durmak gibi aktivitelerden,
Orta vadeli hedefler de ise kaslardaki aktif hareketlerde artış, desteksiz oturma, uzun süreli destekli ayakta durma gibi hedefler olabilir.
Uzun vadeli hedefler de ise her bireyler için temennimiz olan günlük işlerini kendi görebilmesi ve aktif hayata dönmesi olarak düşünülebilir.
Felç(İnme) Sonrası Hangi Fizyoterapi Yöntemleri Kullanılır?
-Normal eklem hareket açıklığı egzersizleri,
-Pasif, aktif-asistif, aktif, dirençli egzersizler,
-Proprioseptif Nöromusküler Fasilitasyon (PNF) teknikleri,
-Denge-koordinasyon egzersizleri,
-Yürüme eğitimi,
-Kinesiotape(bantlama) uygulamaları,
-Elektroterapi uygulamaları felç(inme) sonrasında uygulanabilen fizyoterapi uygulamalarıdır.